• Δίνουν άδειες στους φαντάρους γιατί δεν έχουν λεφτά να τους ταΐσουν!
• Στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας επεξεργάζονται με κλειστές πόρτες σχέδιο μεταρρύθμισης των Ενόπλων Δυνάμεων για την εκλογή των αρχηγών Γενικών Επιτελείων
Όταν πριν από δυόμιση περίπου μήνες ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, κ. Πάνος Παναγιωτόπουλος, από του βήματος της Βουλής ανέφερε πως «ο Γερμανός κατακτητής, όταν πάτησε το πόδι του στη χώρα, το πρώτο που φρόντισε να κάνει ήταν να διαλύσει τις Ένοπλες Δυνάμεις, γιατί ακριβώς αποτελούν τον κεντρικό πυρήνα της κρατικής οντότητας και της εθνικής κυριαρχίας», ελάχιστοι ήταν αυτοί που... φαντάζονταν το πόσο γρήγορα θα υλοποιούνταν οι σχεδιασμοί απαξίωσης αρχικά των στελεχών του στρατεύματος και εντέλει της ίδιας της άμυνας της χώρας. Έχοντας σήμερα, σε σχέση με το 2009, μειωθεί κατά 68,18% η δαπάνη για τους εξοπλισμούς, κατά 43,45% οι λειτουργικές δαπάνες των Κλάδων και κατά 37% περίπου οι δαπάνες για τις αμοιβές όσων υπηρετούν στις Ένοπλες δυνάμεις, όλοι αντιλαμβάνονται πως τα πάντα στον αμυντικό τομέα της χώρας λειτουργούν στα όριά τους, ίσως ακόμη και κάτω από αυτά. Μοναδική εξαίρεση στον κανόνα αποτελούν αδιαμφισβήτητα οι κατά καιρούς κρατούντες την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, οι μόνοι που, παρά τις συνεχείς περικοπές, εξακολουθούν να ισχυρίζονται πως η επιχειρησιακή κατάσταση των Ε.Δ όχι μόνο δεν έχει πληγεί, αλλά έχει βελτιωθεί κιόλας! Αρκεί κανείς να ανατρέξει στις σχετικές δηλώσεις τους.
Τα δεδομένα στις Ε.Δ. τα τελευταία δέκα χρόνια έχουν αλλάξει. Τη θέση της απόλυτης χλιδής. των εξοπλιστικών πάρτι και των large αμυντικών προϋπολογισμών των αρχών της δεκαετίας του 2000 έχουν πάρει πλέον η απόλυτη ένδεια, το «πάγωμα» κάθε είδους προμήθειας και ένας αμυντικός προϋπολογισμός που παραπέμπει περισσότερο σε χώρα της Κεντρικής Ευρώπης και λιγότερο σε ένα κράτος, εδάφη του οποίου διεκδικούν όλοι σχεδόν οι γείτονές του. «Υπήρχαν εποχές που το φαγητό που φορτώνονταν στο υπουργικό αεροσκάφος για τρεις ώρες ταξίδι κόστιζε περισσότερο και από τα καύσιμα», σημείωνε μέλος του προσωπικού που υπηρετούσε στο 35 θέσεων Ebraer που μετέφερε την υπουργική κουστωδία σε εκείνες τις αλήστου μνήμης εποχές. Εποχές οι οποίες πέρασαν μάλλον ανεπιστρεπτί. δίνοντας τη θέση τους σε δίσεκτα χρόνια. Αρκεί κανείς να δει τον αμυντικό προϋπολογισμό της χώρας μας για το 2013 και εν συνεχεία να τον συγκρίνει με εκείνον της Τουρκίας, για να μπορέσει να καταλάβει το μέγεθος του κινδύνου που διατρέχει η εδαφική της ακεραιότητα. Τραγική ειρωνεία, και οι δύο προϋπολογισμοί ανακοινώθηκαν σχεδόν την ίδια ημέρα πριν από τέσσερις περίπου εβδομάδες. Από τη μια πλευρά η Ελλάδα μειώνει για μία ακόμη φορά τις αμυντικές της δαπάνες και από την άλλη η Τουρκία τις αυξάνει κατά 12%, δημιουργώντας εύλογο προβληματισμό ως προς την υφιστάμενη ισορροπία δυνάμεων στο Αιγαίο. Από τα 6,2 δισ. ευρώ που ήταν ο ελληνικός αμυντικός προϋπολογισμός το 2008, έφτασε να μειωθεί στο μισό, λίγο πάνω από τα 3,5 δισ. ευρώ στις αρχές του 2012. Το «βαρέλι», όμως, εκτός από τον τομέα της οικονομίας, δείχνει να μην πιάνει «πάτο» ούτε και στον ευαίσθητο χώρο της άμυνας. Το 2013 οι αμυντικές δαπάνες της χώρας θα περικοπούν για μία ακόμη φορά κατά ακόμη μισό δισ. ευρώ. Κάτι που σημαίνει πως για το επόμενο έτος ο αμυντικός προϋπολογισμός θα είναι μειωμένος κατά 14,3% σε σχέση με το 2012, έχοντας το αρνητικό ρεκόρ να είναι ο μικρότερος κεντρικός προϋπολογισμός του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας που έχει καταρτισθεί κατά την τελευταία 20ετία. Είναι περίπου αυτονόητο πως τα όρια του αμυντικού προϋπολογισμού για το 2013 εξαντλούνται στη συντήρηση του υπάρχοντος δυναμικού, έμψυχου και υλικού, των Ενόπλων Δυνάμεων, αφορώντας αποκλειστικά και μόνο στις υποχρεώσεις που απορρέουν από την υλοποίηση παλαιοτέρων εξοπλιστικών προγραμμάτων και προμηθειών ανταλλακτικών και λοιπών υλικών συντήρησης εξοπλισμού. Για να εξοικονομηθεί άλλωστε το παραπάνω μισό δισ. ευρώ απαιτήθηκε καταρχήν η μείωση, κατά 80 εκατ. ευρώ των λειτουργικών εξόδων των Ενόπλων Δυνάμεων με μέτρα όπως: κλείσιμο 55 στρατοπέδων και 15-19 κέντρων νεοσυλλέκτων, απόσυρση 47 αεροσκαφών, απόσυρση 11 πλοίων, μείωση κατά 30% του αριθμού των νεοσυλλέκτων στις παραγωγικές σχολές των Ενόπλων Δυνάμεων και 10-15% του αριθμού των ανωτέρων αξιωματικών. Απαιτήθηκαν επίσης ακυρώσεις εξοπλιστικών προγραμμάτων ύψους 104 εκατ. ευρώ, καθώς και ένα «κούρεμα» συνολικού ύψους 333 εκατ. ευρώ, το οποίο πρόκειται να υποστούν μια σειρά από υπάρχοντα εξοπλιστικά προγράμματα. Και όλα αυτά, όπως αρέσκονται να δηλώνουν οι αρμόδιοι «χωρίς να θίγεται το αξιόμαχο των Ενόπλων Δυνάμεων».
Ισορροπία δυνάμεων στο Αιγαίο
Από την άλλη πλευρά η Τουρκία, αυξάνοντας τον αμυντικό της προϋπολογισμό για το 2013 στις 20,3 εκατ. λίρες, κατάφερε να τον κάνει τον δεύτερο μεγαλύτερο του ΝΑΤΟ, ύστερα από εκείνον των Ηνωμένων Πολιτειών. Οι προοπτικές, σύμφωνα με τον τουρκικό τύπο, είναι μάλιστα ως οικονομικό μέγεθος να κινηθεί ανοδικά και για τα επόμενα χρόνια, σημειώνοντας αύξηση κατά 9,7% το 2014 και 9% το 2015. Μέσα σε τρία χρόνια, δηλαδή, από το 2013 έως και το 2015, οι αμυντικές δαπάνες της Τουρκίας θα γνωρίσουν συνολική αύξηση κατά 30%. Όλα αυτά έχουν κάνει αρκετούς επιτελείς στο Πεντάγωνο να ανησυχούν. Και όχι άδικα.
Η υφιστάμενη ισορροπία δυνάμεων στο Αιγαίο αυτονόητα τίθεται περίπου υπό αίρεση. Τα σημαντικά προβλήματα που έχει προκαλέσει η οικονομική κρίση στην προμήθεια καυσίμων και ανταλλακτικών και στους τρεις Κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων είναι εμφανή. Οι καθυστερήσεις που παρατηρούνται στην ένταξη νέων και καλοπληρωμένων οπλικών συστημάτων στην ενεργό υπηρεσία, προβληματική. Ενδεικτικά να σημειώσουμε προς αυτή την κατεύθυνση τις καθυστερήσεις στην προμήθεια βλημάτων για τα 170 άρματα μάχης Leopard 2Α6 ΗΕL, τα προβλήματα στις παραδόσεις των σύγχρονων υποβρυχίων Type 214 που ακόμη κατασκευάζονται στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά. Η αργοπορία στην παράδοση των εναπομενουσών πυραυλακάτων τύπου «Super Vita» από τα Ναυπηγεία Ελευσίνας. Η δυστοκία που υπάρχει ως προς τον εκσυγχρονισμό των φρεγατών τύπου ΜΕΚΟ. Η αργοπορία στην ένταξη των μεταφορικών ελικοπτέρων ΝΗ-90 στον Ε.Σ. είναι μερικά μόνο από τα στοιχεία που καταδεικνύουν ότι εάν δεν ληφθούν εγκαίρως μέτρα, η χώρα μας ενδέχεται να βρεθεί άσχημα στριμωγμένη στο Αιγαίο.
Από το κακό στο χειρότερο
Χάρη σε αυτές τις γενναίες μειώσεις των αμυντικών μας δαπανών οι πολιτικές ηγεσίες της χώρα μας, υιοθετώντας στο σύνολο τους και χωρίς ίχνος διαπραγμάτευσης τις επιταγές της τρόικας, κατάφεραν μέσα σε εξαιρετικά σύντομο χρονικό διάστημα να αλλάξουν τα πάντα στο εσωτερικό των Ενόπλων Δυνάμεων. Εννοείται βεβαίως προς το χειρότερο, κάτι που το ξέρουν ίσως καλύτερα απ' όλους οι διοικητές των ακριτικών μονάδων της χώρας. Οι κινήσεις των οχημάτων είναι ελάχιστες, καθώς τα καύσιμα επαρκούν μόλις και μετά βίας για να καλύψουν βασικές ανάγκες των στρατοπέδων, όπως η μεταφορά των ωνίων και η λειτουργία των μηχανών προκειμένου να μην κολλήσουν. «Πώς μπορείς με τους μόλις 50 τόνους καύσιμα που σου δίνουν να βγάλεις πέρα ολόκληρη χρονιά, όταν έχει πάνω από συνολικά 200 ενεργοβόρα οχήματα στη μονάδα σου; Τι να πρωτοκάνεις με αυτήν την ποσότητα, να συμμετέχεις σε ασκήσεις ή να καλύψεις πάγιες ανάγκες της μονάδας σου όπως είναι η θέρμανση; Πρόκειται για μια ποσότητα που μόλις και μετά βίας επαρκεί για να καλύψει τους 8 πρώτους μήνες του έτους. Για τους υπόλοιπους φροντίζει το ελληνικό δαιμόνιο», αναφέρει σχετικά διοικητής σε ακριτική μονάδα. Και πραγματικά είναι το ελληνικό δαιμόνιο και φιλότιμο που αυτή τη δύσκολη οικονομικά συγκυρία κρατάει όρθιες τις Ε.Δ. Διοικητές που κινούνται στα όρια της παρανομίας, αυξάνοντας τις τιμές στις τυρόπιτες και στα άλλα είδη που πουλιούνται στα κυλικεία των μονάδων προκειμένου να εξοικονομήσουν κάποια επιπλέον χρήματα για να αλλάξουν π.χ. τις λάμπες που κάηκαν ή να βελτιώσουν την περίφραξη του στρατοπέδου τους. Ασκήσεις που παραπέμπουν περισσότερο στην αρχαία Σπάρτη και λιγότερο στη σημερινή εποχή, όπως π.χ. η κατάληξη της καθιερωμένης πορείας των στρατιωτών να γίνεται στο πεδίο βολής, ώστε ταυτόχρονα με την αντοχή στον ποδαρόδρομο να εκπαιδεύονται και στα όπλα. Η εξοικονόμηση χρημάτων από τις μερίδες φαγητού των φαντάρων και η άτυπη αύξηση των ημερών αδείας που λαμβάνουν προκειμένου να σιτίζονται εκτός στρατοπέδου, είναι μερικοί μόνο από τους τρόπους που έχουν ανακαλύψει οι Έλληνες αξιωματικοί προκειμένου «να τα φέρουν βόλτα».
Δραματικές περικοπές
Αναμφισβήτητα, όμως, από τους μεγάλους χαμένους της οικονομικής κρίσης ήταν τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, ένας μεγάλος αριθμός των οποίων, μαζί με τις οικογένειές τους, βρέθηκαν από τη μια μέρα στην άλλη να βιώνουν συνθήκες οικονομικής εξαθλίωσης και ανέχειας. Πρόκειται για ανθρώπους που είδαν ξαφνικά να εξανεμίζεται το μισό σχεδόν εισόδημά τους, με αποτέλεσμα όχι μόνο να αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους, αλλά να μην μπορούν να συντηρηθούν ούτε και οι ίδιοι. Υπήρξαν μάλιστα περιπτώσεις όπου καταλύματα σε θέρετρα των Ενόπλων Δυνάμεων που χρησιμοποιούνταν μόνο κατά τους θερινούς μήνες αποδόθηκαν σε στελέχη του στρατεύματος, που κατά κύριο λόγο αντιμετωπίζουν σημαντικό πρόβλημα με την εξυπηρέτηση των δανείων τους. Και πώς άλλωστε θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά, όταν η κυβέρνηση, εφαρμόζοντας κατά γράμμα τις επιταγές του δεύτερου Μνημονίου για τα ειδικά μισθολόγια και παρά τις σχετικές δεσμεύσεις των αρμόδιων υπουργών, ανάγκασε τους στρατιωτικούς να δουν, για πέμπτη συνεχή φορά μέσα σε μόλις τρία χρόνια, το εισόδημά τους να συρρικνώνεται μεσοσταθμιστικά από 7% έως 15% ανάλογα με τον βαθμό τους. Ήταν η χαριστική βολή. «Ήδη από το 2009 η δαπάνη για τις αμοιβές όσων υπηρετούν στις Ένοπλες Δυνάμεις έχει μειωθεί περίπου κατά 37%, ενώ έπειτα και από τις νέες μειώσεις το συγκεκριμένο ποσοστό, εάν σε αυτό συνυπολογιστούν η επικείμενη κατάργηση τόσο των πάγιων οδοιπορικών όσο και των μισθολογικών ωριμάνσεων, αναμένεται να εκτοξευθεί στο 55%», αναφέρει σχετικά ο πρόεδρος του Συνδέσμου Υποστήριξης Μελών Ε.Δ. κ. Ανέστης Τσουκαράκης, προσθέτοντας παράλληλα πως σύμφωνα με τη διάρθρωση των μηνιαίων αποδοχών ανά Υπουργείο και έπειτα από σχετικό υπολογισμό των επιδομάτων «οι μηνιαίες (βασικές) αμοιβές του νεοεισερχόμενου στρατιωτικού είναι από τις χαμηλότερες των δημοσίων υπαλλήλων και μάλιστα δυσανάλογα μικρές για τις συνθήκες κάτω από τις οποίες εργάζεται (24 ώρες το 24ωρο, 365 ημέρες τον χρόνο, χωρίς υπερωριακή αποζημίωση υπηρεσιών, βαρδιών, ασκήσεων, μεταθέσεις, αποσπάσεις, ενοίκια οικιών κ.λπ.)». Με βάση τα παραπάνω η προσφυγή του ΣΥΣΜΕΔ στο Συμβούλιο της Επικρατείας με αίτημα να κηρυχθούν αντισυνταγματικές οι σχετικές με τις περικοπές στο μισθολόγιο των στρατιωτικών υπουργικές αποφάσεις ήταν μάλλον αναμενόμενη. «Οι αποδοχές μας θα είναι μικρότερες από το 2013 και εν συνεχεία το 2014, λόγω της κατάργησης των Δώρων και των πάγιων οδοιπορικών από το επόμενο έτος, αλλά και του νέου μισθολογίου που θα θεσπιστεί από το μεθεπόμενο, δεδομένου ότι ο προϋπολογισμός προβλέπει μειώσεις ακόμη 88 εκατ. ευρώ», καταλήγει ο κ. Τσουκαράκης.
Μεταρρυθμιστική μελέτη
Η οικονομική κρίση, όμως, δεν έπληξε μόνο το εισόδημα των στρατιωτικών, αλλά φέρνει ευρείες αλλαγές και στη νέα δομή των Ενόπλων Δυνάμεων. Προς αυτήν την κατεύθυνση μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα πρόκειται να κατατεθεί σχετικό σχέδιο νόμου που θα προβλέπει, μεταξύ άλλων, αλλαγές στον τομέα των προμηθειών, την κατάργηση ολόκληρων στρατιωτικών σχηματισμών και τη συγχώνευση άλλων, καθώς επίσης και την απόσυρση μεγάλων αλλά πεπαλαιωμένων μονάδων μάχης, όπως φρεγάτες και αεροσκάφη. Σύντομα, μάλιστα, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας πρόκειται να καταθέσει τις σχετικές προτάσεις των Γενικών Επιτελείων στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής προκειμένου εν συνέχεια να πάνε προς έγκριση στο ΚΥΣΕΑ.
Σύμφωνα με πληροφορίες κύκλοι του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας έχουν επεξεργαστεί ένα ευρύ σχέδιο μεταρρύθμισης των Ε.Δ., εντός του οποίου εμπεριέχονται και άλλα ζητήματα, όπως π.χ. η εκλογή των Αρχηγών Γενικών Επιτελείων. Με βάση τη συγκεκριμένη μελέτη προτείνεται η ανάδειξή τους να γίνεται μέσα από μία κεκλεισμένων των θυρών συζήτηση στην Επιτροπή Εξωτερικών και Άμυνας της Βουλής, προκειμένου αφενός να εξασφαλίζεται ακόμη καλύτερα η αξιοκρατία, αφετέρου οι αρχηγοί να μπορούν να απολαμβάνουν ακόμη μεγαλύτερης εμπιστοσύνης από το Κοινοβούλιο, ενισχύοντας έτσι τη θεσμικότητά τους, μακριά από πολιτικά παιχνίδια και πιέσεις του παρασκηνίου. Η θητεία του αρχηγού θα μπορεί να ανανεώνεται για ακόμη ένα χρόνο, πάλι όμως κατόπιν σχετικής απόφασης της συγκεκριμένης Επιτροπής της Βουλής.
Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσονται επίσης και τα όσα προβλέπει η συγκεκριμένη μελέτη όσον αφορά στη θεσμική αναγνώριση των προσώπων των Αρχηγών Γενικών Επιτελείων ως «φυσικής ηγεσίας» των Ενόπλων Δυνάμεων στο πρότυπο της Ελληνικής Αστυνομίας. Πρόκειται για θέμα το οποίο κρύβει πολλές παραμέτρους, με ποιο σημαντική εκείνη που θέλει την υλοποίησή του να αποτελεί ένα καίριο χτύπημα ενάντια στην κομματοκρατία και το ρουσφέτι στις Ένοπλες Δυνάμεις. Ειδικότερα, σύμφωνα με το σχέδιο, η πολιτική ηγεσία θα ασχολείται μόνο με την πολιτική καθοδήγηση του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, χαράσσοντας απλώς το πλαίσιο εντός του οποίου θα κινούνται η αμυντική πολιτική και πολιτική ασφάλειας της χώρας. Από κει και πέρα βασικοί υπεύθυνοι για την ομαλή λειτουργία του στρατεύματος, τα επιχειρησιακά ζητήματα, τις μετακινήσεις των στελεχών αλλά και για κάθε θέμα που θα αφορά στον τρόπο υλοποίησης της αποστολής των Ενόπλων Δυνάμεων θα είναι οι Αρχηγοί των Γενικών Επιτελείων, ο καθένας στο κομμάτι που αφορά στον Κλάδο του υπό τον συντονισμό του αρχηγού ΓΕΕΘΑ.
Μισθολογική αυτονομία και εξοπλιστικές προμήθειες
Εξίσου σημαντικά είναι όμως τα όσα προβλέπει η μελέτη και για το μισθολόγιο των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων, για το οποίο προτείνει την επιβολή ενός καθεστώτος αυτονόμησής του και αποκοπής του από τα όσα ισχύουν για τα Σώματα Ασφαλείας, δεδομένου του διαφορετικού προσανατολισμού που έχουν οι δύο θεσμοί. Ανάλογες αλλαγές φιλοδοξεί όμως να φέρει η συγκεκριμένη μελέτη και στον τομέα της προμήθειας των εξοπλιστικών προγραμμάτων των Ενόπλων Δυνάμεων.
Ποιο συγκεκριμένα, μέσω της μελέτης τονίζεται η αναγκαιότητα αλλαγής του υπάρχοντος καθεστώτος ακόμη και σε επίπεδο συμβολισμών. Στο πλαίσιο αυτό προτείνεται σε οποιαδήποτε θεσμικό κείμενο αναφέρεται η φράση ότι απαιτείται η «σύμφωνη γνώμη και πρόταση των Γενικών Επιτελείων» για τα εξοπλιστικά, να μετατραπεί ώστε να απαιτείται πλέον «απόφαση των Γενικών Επιτελείων». Με αυτόν τον τρόπο εκτιμάται πως θα πάψει να υπάρχει ο μεγάλος φόβος που συνήθως διακατέχει την εκάστοτε πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΘΑ, μήπως βρεθεί κατηγορούμενη για τις υπογραφές της κάτω από προμήθειες μεγάλων εξοπλιστικών προγραμμάτων, με αποτέλεσμα σε ορισμένες περιπτώσεις να επιλέγεται συνειδητά η αδράνεια έναντι της ανάγκης ενίσχυσης των Ε.Δ. με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για την άμυνα της χώρας. Μέσω της συγκεκριμένης μεταρρύθμισης οι ευθύνες για τις προμήθειες εξοπλιστικών προγραμμάτων δεν θα βαρύνουν μόνο τους πολιτικούς προϊσταμένους των Ε.Δ. αλλά και την στρατιωτική ηγεσία, από τη στιγμή που η τελευταία θα είναι συνυπεύθυνη για κάθε απόφαση προς μια τέτοια κατεύθυνση.
(CRASH ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2012 – ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2013 – ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΙΟΝΥΣΟΠΟΥΛΟΣ)
πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου